اسم:کلمه ای است که برای نامیدن شخص یا حیوان یا چیزی به کار می رود. مانند : اسب ، درخت  ، مادر

اسم می تواند مفرد باشد و یا جمع .

اسم مفرد : اگر اسم بر یک فرد یا یک چیزی دلالت کند ، آن را مفرد می گوییم. مانند : گل ، خانه، دختر

 

اسم جمع :

 

جمع ان

اسم جمع :

 

اگر اسم بر بیش از یکی دلالت کند ، آن را اسم جمع می گوییم . مانند گل ها، خانه ها، دختران

نکته  : اسم مفرد در زبا ن فارسی علامت خاصی ندارد. علامت جمع در زبان فارسی ” ها ” و “ان ” است که به اسم مفرد اضافه می شود . مانند  کتاب + ها             کتاب ها      ، پسر + ان                  پسران

 ( برای جمع بستن تمام کلمه ها می توان از ” ها ” استفاده کرد . اما از ” ان ” تنها برای اسم جانداران و بعضی کلمه ها می توان استفاده کرد .)

*اگر در آخر اسمی (ه) بیاید هنگام جمع  بستن با ” ان ” حرف (ه) را برداشته و به جای آن حرف میانجی (گ) را می گذاریم. مانند “:

چرنده + ان             چرندگان                 رفته + ان                 رفتگان           برنده+ان                                       برندگان

واژه + ان                واژگان                   فرشته + ان                فرشتگان

پرنده + ان            پرندگان                   فرزانه + ان                   فرزانگان

 *اگر در آخر کلمه ای ( الف ) یا ( واو ) بیاید ، هنگام جمع بستن با “ان”  بین کلمه و “ان”  جمع ، حرف ( ی) اضافه می شود . مانند

دانا + ان              دانایان                        جنگجو + ان                      جنگجویان

آشنا + ان             آشنایان                    هنر جو + ان              هنر جویان

 *البته کلمه هایی وجود دارد که به آن ها ( ی ) اضافه نمی شود. مانند بانو+ان         بانوان   بازو + ان      بازوان

نکته : در اسم مکان ها ” ان ” نشانه ی جمع نیست.  مانند تهران ، کرمان ، سیرجان

نکته : اگر “ان ” را از آخر کلمه برداریم باید مفرد آن باقی بماند . در غیر این صورت ، ” ان ” نشانه ی  نیست . مانند بستان ( بستان ، اسم مفرد است و نمی توان “ان ” را از آن جدا کرد.)

 

جمع ان

 

همیشه “ان ” آخر کلمه نشانه ی جمع  نیست و گاهی بر مفهوم زمان و گاهی بر مفهوم مکان دلالت می کند. مانند

بهاران ( هنگام بهار )  

    سحر گاهان( هنگام سحر )                  بامدادان ( هنگام بامداد )

گیلان ( محل سکونت مردم گیل )

*وقتی آخر کلمه  (ه) بیاید و صدای (ا ) ندهد بهتر است در موقع جمع بستن با “ها ”  ، ها به آن بچسبد. مانند

چاه + ها             چاهها                    کاه + ها                کاهها          

   گروه + ها             گروهها

شاه + ها                 شاهها     

       راه + ها                 راهها               ماه + ها               ماهها

سیاه + ها                    سیاهها    

   کلاه + ها               کلاهها

*وقتی آخر کلمه (ه ) بیاید و (ه) صدای (ا) بدهد ، بهتر است در موقع جمع بستن با “ها” ، ها به کلمه نچسبد. مانند

موزه + ها     موزه ها

  کوزه + ها             کوزه ها

   خانه + ها            خانه ها

کوچه + ها          کوچه ها                 لانه + ها                 لانه ها              شانه + ها             شانه ها

 

2نکته : برای جمع بستن بعضی از کلمه هایی که از زبان عربی وارد فارسی شده اند از ” ات ” استفاده می کنیم . مانند

خطر+ات               خطرات                        تعطیل + ات                تعطیلات

 

حشره+ات             حشرات            

   قطره + ات                قطرات

 

کلمات فارسی

 

*جمع بستن کلمه هایی که در اصل فارسی هستند با ” ات” کاملا نادرست است. مانند

گزارش + ات                گزارشات  ( نادرست است .)       گزارش + ها                گزارش ها  ( درست است .)

دستور + ات                دستورات  ( نادرست است. )        دستور + ها                    دستور ها    ( درست است .)

آزمایش + ات            آزمایشات   ( نادرست است. )       آزمایش + ها                    آزمایش ها ( درست است .)

سفارش + ات              سفارشات ( نادرست است. )       سفارش + ها                    سفارش ها  ( درست است .)

فرمایش + ات              فرمایشات ( نادرست است. )       فرمایش + ها                  فرمایش ها   ( درست است .)

گرایش + ات                 گرایشات ( نادرست است. )       گرایش + ها گرایش ها   ( درست است.)

پیشنهاد + ات                 پیشنهادات ( نادرست است. )

اسم:کلمه ای است که برای نامیدن شخص یا حیوان یا چیزی به کار می رود. مانند : اسب ، درخت  ، مادر

اسم می تواند مفرد باشد و یا جمع .

اسم مفرد : اگر اسم بر یک فرد یا یک چیزی دلالت کند ، آن را مفرد می گوییم. مانند : گل ، خانه، دختر

 

اسم جمع :

 

جمع ان

اسم جمع :

 

اگر اسم بر بیش از یکی دلالت کند ، آن را اسم جمع می گوییم . مانند گل ها، خانه ها، دختران

نکته  : اسم مفرد در زبا ن فارسی علامت خاصی ندارد. علامت جمع در زبان فارسی ” ها ” و “ان ” است که به اسم مفرد اضافه می شود . مانند  کتاب + ها             کتاب ها      ، پسر + ان                  پسران

 ( برای جمع بستن تمام کلمه ها می توان از ” ها ” استفاده کرد . اما از ” ان ” تنها برای اسم جانداران و بعضی کلمه ها می توان استفاده کرد .)

*اگر در آخر اسمی (ه) بیاید هنگام جمع  بستن با ” ان ” حرف (ه) را برداشته و به جای آن حرف میانجی (گ) را می گذاریم. مانند “:

چرنده + ان             چرندگان                 رفته + ان                 رفتگان           برنده+ان                                       برندگان

واژه + ان                واژگان                   فرشته + ان                فرشتگان

پرنده + ان            پرندگان                   فرزانه + ان                   فرزانگان

 *اگر در آخر کلمه ای ( الف ) یا ( واو ) بیاید ، هنگام جمع بستن با “ان”  بین کلمه و “ان”  جمع ، حرف ( ی) اضافه می شود . مانند

دانا + ان              دانایان                        جنگجو + ان                      جنگجویان

آشنا + ان             آشنایان                    هنر جو + ان              هنر جویان

 *البته کلمه هایی وجود دارد که به آن ها ( ی ) اضافه نمی شود. مانند بانو+ان         بانوان   بازو + ان      بازوان

نکته : در اسم مکان ها ” ان ” نشانه ی جمع نیست.  مانند تهران ، کرمان ، سیرجان

نکته : اگر “ان ” را از آخر کلمه برداریم باید مفرد آن باقی بماند . در غیر این صورت ، ” ان ” نشانه ی  نیست . مانند بستان ( بستان ، اسم مفرد است و نمی توان “ان ” را از آن جدا کرد.)

 

جمع ان

 

همیشه “ان ” آخر کلمه نشانه ی جمع  نیست و گاهی بر مفهوم زمان و گاهی بر مفهوم مکان دلالت می کند. مانند

بهاران ( هنگام بهار )  

    سحر گاهان( هنگام سحر )                  بامدادان ( هنگام بامداد )

گیلان ( محل سکونت مردم گیل )

*وقتی آخر کلمه  (ه) بیاید و صدای (ا ) ندهد بهتر است در موقع جمع بستن با “ها ”  ، ها به آن بچسبد. مانند

چاه + ها             چاهها                    کاه + ها                کاهها          

   گروه + ها             گروهها

شاه + ها                 شاهها     

       راه + ها                 راهها               ماه + ها               ماهها

سیاه + ها                    سیاهها    

   کلاه + ها               کلاهها

*وقتی آخر کلمه (ه ) بیاید و (ه) صدای (ا) بدهد ، بهتر است در موقع جمع بستن با “ها” ، ها به کلمه نچسبد. مانند

موزه + ها     موزه ها

  کوزه + ها             کوزه ها

   خانه + ها            خانه ها

کوچه + ها          کوچه ها                 لانه + ها                 لانه ها              شانه + ها             شانه ها

 

2نکته : برای جمع بستن بعضی از کلمه هایی که از زبان عربی وارد فارسی شده اند از ” ات ” استفاده می کنیم . مانند

خطر+ات               خطرات                        تعطیل + ات                تعطیلات

 

حشره+ات             حشرات            

   قطره + ات                قطرات

 

کلمات فارسی

 

*جمع بستن کلمه هایی که در اصل فارسی هستند با ” ات” کاملا نادرست است. مانند

گزارش + ات                گزارشات  ( نادرست است .)       گزارش + ها                گزارش ها  ( درست است .)

دستور + ات                دستورات  ( نادرست است. )        دستور + ها                    دستور ها    ( درست است .)

آزمایش + ات            آزمایشات   ( نادرست است. )       آزمایش + ها                    آزمایش ها ( درست است .)

سفارش + ات              سفارشات ( نادرست است. )       سفارش + ها                    سفارش ها  ( درست است .)

فرمایش + ات              فرمایشات ( نادرست است. )       فرمایش + ها                  فرمایش ها   ( درست است .)

گرایش + ات                 گرایشات ( نادرست است. )       گرایش + ها گرایش ها   ( درست است.)

پیشنهاد + ات                 پیشنهادات ( نادرست است. )

 

 


برچسب‌ها: جمع کلمات در فارسی, ان, ها, ات

تاريخ : پنجشنبه سوم مهر ۱۳۹۹ | 21:12 | نویسنده : ن. رضایی |