16روش براي بهبود مهارت‌هاي نوشتن املا

16 روش براي بهبود مهارت‌هاي نوشتن :

مهمترين ماده درسي كه اين وضعيت (بهبود مهارت نوشتن ) را بر عهده دارد، املاي فارسي است. املا در لغت به معني پر كردن، بر سر جمع گفتن، تقرير كردن مطلبي تا ديگري آن را بنويسد، است.

در زبان فارسي كلمه‌اي معادل املا و ديكته نداريم، ولي مي‌توانيم «از بر نويسي» يا «گفتار نويسي» را جايگزين كلمه املا يا ديكته كنيم. منظور اين است كه شخص گفته‌هاي ديگران را بدون ديدن آن كلمات بنويسد.

با توجه به اين كه درس املا بناي علمي در يادگيري ساير دروس است و توجه به اين مهم، يكي از ضروريات نظام آموزشي ماست و از طرفي روش‌هاي متداول املا نمي‌تواند راه گشاي مشكلات آموزشي در اين درس باشد، لــذا در اين مجموعه سعي شده است چندين روش متنوع و جالب براي املا و تصحيح آن ارائه شود.

تا از در طول سال تحصيلي با ياري اوليا و آموزگاران در افزايش توانمندي دانش‌آموزان تلاش شود.

1) املا به صورت گروهي : به اين شكل كه بچه‌ها را به گروه‌هاي 5 يا 6 نفره تقسيم مي‌كنيم و در هر گروه، هر خط را يك نفر از گروه مي‌نويسد و در انتها نمره گروهي مي‌دهيم و آن املا در پوشه كار گروه‌ها قرار مي‌گيرد.

2) هر گروه يك متن املا با كمك تمام اعضاي گروه خود مي‌نويسد و ما املاي همه گروه‌ها را جمع‌آوري كرده و مي‌خوانيم و سپس يا بهترين متن ديكته را به كل كلاس مي‌گوييم و يا از هر گروه يك پاراگراف انتخاب كرده و ديكته تلفيقي تهيه كرده و به كل كلاس، ديكته مي‌گوييم. در اين صورت متن ديكته را بچه‌ها انتخاب كرده‌اند.

3) بچه‌ها را گروه‌بندي مي‌كنيم و سپس هر گروه متن ديكته‌اي را مي‌نويسد و براي گروه ديگر مي‌خواند تا آن گروه بنويسند. ديكته گروه به گروه نام ديگر اين ديكته است.

4) در روش ديگر، باز بچه‌ها به گروه‌هاي 5 يا 6 نفره تقسيم مي‌شوند. 10 كلمه مهم از درس انتخاب مي‌كنيم و از بچه‌ها در گروه‌ها مي‌خواهيم كه هر كدام جمله‌اي را در ارتباط با درس بنويسند و از كلمات مهم مورد نظر استفاده كنند و هر گروه جملات خود را كنار هم گذاشته و يك متن كوتاه و زيبا بسازد.

5) در مواقعي كه شاگردي ضعيف است و در املا پيشرفت چنداني ندارد، مي‌توان در هنگام ديكته دانش‌آموز ضعيف را كنار دانش‌آموز قوي نشاند تا بعضي از لغات را كه برايش مشكل است، با مشورت بنويسد. در نتيجه دانش‌آموز ضعيف، هم آن لغت را به خوبي به ذهن مي‌سپارد و هم با افت نمره به طور مكرر مواجه نمي‌شود. البته اين روش نبايد به طور تكرار و هميشگي باشد.

6) در هنگام تصحيح كردن املا، معلم صحيح لغات را نمي‌نويسد و دانش‌آموزان خودشان درست لغات را از كتاب پيدا مي‌كنند و بعد ما به آن املا نمره مي‌دهيم. يعني، ابتدا دور كلمات اشتباه خط مي‌كشيم و صحيح آن را بچه‌ها مي‌نويسند و ما به صحيح نوشتن آنها نمره مي‌دهيم.

7) روش ديگر اين است كه معلم بهتر است متن ديكته را قبل از املا براي بچه‌ها بخواند، ولي بچه‌ها چيزي ننويسند و تنها گوش دهند.

8) بعد از املا هم بايد متن مجدداً خوانده شود، يعني در هر املا كل متن بايد سه بار خوانده شود.

9) در صورت ديگر املا، مي‌توان شفاهي ديكته را خواند و بچه‌ها لغات مهم آن را هجي كنند و در هوا بنويسند.

10) نوع ديگر املا مي‌تواند چنين باشد كه شاگرد پشت سري كلمات را روي پشت فرد جلويي بنويسد و شاگرد جلويي از روش حركت انگشتي فرد عقبي بتواند لغات را بفهمد و بنويسد كه اين يك نوع بازي و املا است.

11) در روش ديگر به بچه‌ها مي‌گوييم روزنامه با خود به كلاس بياورند و لغات را ببرند و از لغات بريده شده يك بند املا براي ما درست كنند و بر روي ورقه بچسبانند. يا اين روش مي‌تواند به صورت گروهي هم صورت گيرد.

12) مي‌توان املايي را به صورت پلي‌كپي بدون نقطه، بدون تشديد و يا به صورت لغات ناقص به دانش‌آموزان داد تا آنان در جاي مناسب نقطه بگذارند و يا تشديد قرار دهند يا لغات ناقص را كامل كنند.

13) مي‌توان ديكته را به صورت لغات صحيح و غلط در كنار هم قرار داد تا بچه‌ها كلمه غلط را خط بزنند.

14) روش ديگر املا مي‌تواند به صورت تصويري باشد. يعني، شكل را به دانش‌آموزان بدهيم تا آنان املاي صحيح آن را بنويسند.

15) املاي تقويت حافظه: بدين صورت كه معلم متني را روي تخته مي‌نويسد و سپس متن را براي دانش‌آموزان مي‌خواند و سپس روي نوشته‌هايش روي تخته پرده مي‌كشد و بچه‌ها بايد هر آنچه از متن فهميده‌اند را بنويسند. سپس معلم پرده را از تخته برمي‌دارد و بچه‌ها متن خود را با متن تخته مقايسه مي‌كنند و به خود امتياز مي‌دهند.

16) روش ديگر، مي‌تواند استفاده از آينه باشد كه كلمات را بر عكس بنويسيم و بچه‌ها با آينه درست آن را بنويسند و يا صحيح آن را بخوانند.